In akten uit de registers van de burgerlijke stand worden belangrijke gebeurtenissen in een mensenleven geregistreerd. Alle akten van de burgerlijke stand zijn authentieke akten en hebben als zodanig dwingende bewijskracht. Een voorbeeld van zo’n akte is een geboorteakte. In de wet is bepaald, dat de rechter de ambtenaar van de gemeente de opdracht kan geven om een (in Nederland) ingeschreven geboorteakte te verbeteren. Het gaat dan om een akte die onvolledig is of een misslag bevat.
In welke situaties kan de rechter gevraagd worden de geboorteakte te verbeteren? En wanneer is sprake van een onvolledige geboorteakte of een geboorteakte met een misslag?
Hierover zijn inmiddels veel rechterlijke uitspraken gedaan. Het gaat dan vaak om “rechtsfeiten” (zoals een huwelijk of een geboorte), die in het buitenland hebben plaats gevonden. Deze rechtsfeiten kunnen in Nederland een wijziging in de registers van de burgerlijke stand veroorzaken. Niet elk verzoek tot verbetering wordt echter toegewezen.
Aan het verzoek tot verbetering stelt de wet strenge eisen. Het verzoek moet daarom onderbouwd zijn met objectieve documenten. Men hecht namelijk veel belang aan de betrouwbaarheid en het waarheidsgetrouw zijn van de registers van de burgerlijke stand.
Op uw geboorteakte staan de gegevens vermeld over uzelf. Denk aan de geslachtsaanduiding, de geboorteplaats en de voor- en achternaam. Ook staan op uw geboorteakte gegevens vermeld over uw ouders: hun voor- en achternamen, leeftijd en geboorteplaats.
Na het doen van de geboorteaangifte bij de gemeente kan later blijken, dat bovenvermelde gegevens niet juist waren. Zo kan het zijn, dat ten tijde van de geboorteaangifte er officieel geen ‘juridische’ vader bekend is. Bijvoorbeeld omdat het huwelijk tussen uw ouders in het buitenland is gesloten en dit huwelijk in Nederland ten tijde van de geboorteaangifte (nog) niet als geldig werd erkend. Bij een verzoek tot verbetering van de geboorteakte kan het dus gaan om het toevoegen op deze akte van de gegevens van de vader.
In sommige gevallen verzoekt men juist om de vadergegevens te verwijderen van de geboorteakte. Bijvoorbeeld doordat is gebleken dat door het van toepassing zijn van buitenlands recht er vanaf de geboorte geen juridische familieband is ontstaan tussen betrokkene en de zogenaamde vader.
Ook is eens de rechter verzocht om een geboortedatum te wijzigen naar een datum 20 jaar later, dit in overeenstemming met de ‘gevoelsleeftijd’ van de betrokkene. De rechter wees dit verzoek af.
Als het gaat om de wijziging van de geslachtsaanduiding voor transgenders oordeelde rechters in het verleden nog, dat de wet daarin niet voorzag. Inmiddels kan deze wijziging echter zonder tussenkomst van de rechter worden doorgevoerd. Zonder tussenkomst van een advocaat en rechtstreeks via de gemeente.
Wanneer uw ouders een wijziging laten doorvoeren in hun eigen gegevens, zoals die bekend zijn bij de gemeente, kan dit ook gevolg hebben voor uw geboorteakte.
Een moeder die haar eigen geboortedatum had laten wijzigen en de rechtbank verzocht haar geboortedatum aan te passen op de geboorteakte van haar minderjarige kind, ving echter bot. Deze moeder lukte het niet om aan de hand van objectieve gegevens aan te tonen, dat haar geboortedatum onjuist was. Van een misslag in de geboorteakte van haar kind was volgens de rechtbank daarom geen sprake.
Bij het beoordelen van het verzoek tot verbetering van de geboorteakte kijkt de rechter naar de objectieve gegevens van het land van herkomst van de betrokkene. Denk aan een geldig nationaal paspoort, een gelegaliseerde geboorteakte of een nationale identiteitskaart uit het land van herkomst.
Over het algemeen kan gezegd worden, dat de verbetering van foutieve akten van een (minderjarig) kind meestal wordt toegestaan, als dit in het belang van een kind wordt geacht.
Een verzoek tot verbetering van de geboorteakte kan door een ouder of de betrokkene zelf worden ingediend. Dit dient bij de rechtbank te gebeuren door het indienen van een verzoekschrift. Daarvoor is een advocaat vereist.
Heeft u vragen over dit artikel of over het wijzigen van uw geboorteakte of die van uw (minderjarige) kind? Neemt u dan contact met mij op.